Iets meer dan dertig mensen hebben deelgenomen aan een tweetal activiteiten waarmee in Tilburg de 1 Mei kracht is bijgezet. Overdag was er de afsluitende actie van Rondje Heuvel die in het teken van 1 mei stond. ‘s Avond hield de Tilburgse Anarcho Sociëteit (TAS) een avond, voorafgegaan door soep. Beide activiteiten waren geslaagd.
De actie van Rondje Heuvel bestond, zoals inmiddels gebruikelijk, uit het vertonen van een spandoek en een bord en het uitdelen van pamfletten. Er namen int totaal acht mensen aan deel, waaronder iemand met een zwarte anarchistische vlag, hetgeen in combinatie met het roze spandoek mooi kleurde. Op het spandoek de tekst: “1 Mei – Dag van de arbeid – Solidariteit”. De pamfletten omvatten de tekst zoals die eerder op de website van Rondje Heuvel stond, een tekst die overgenomen was van Doorbraak en licht bewerkt. We deelden dit keer geen 200 pamfletten ui zoals gebruikelijk, maar 400, twee keer zo veel. En ze gingen ongeveer helemaal op. Mensen reageerden wisselend, ons viel het aantal klaarblijkelijk Vlaamse voorbijgangers op. Maar ja, daar is 1 Mei ook een vrije dag, we grapten dan mensen waarschijnlijk naar Nederland kwamen om de betogingen in België te ontlopen. Maar één van de Belgische voorbijgangers die bleef praten, was echt belangstellend, vroeg waar de actie van uit ging, zei dat het eigenlijk net zo zou moeten gaan als in Mei 1968. Hij sloot af met iets van “ik sympathiseer, maar we gaan nu toch een terrasje doen”. Al met al zijn we ongeveer een uur in de weer geweest met de actie. Klein natuurlijk, acht mensen, maar toch iets meer dan de drie, vier mensen die we bij Rondje Heuvel gewend waren.
Daarna naar Kunstmaan, een leuke locatie in Tilburg voor kleinschalige culturele/ alternatieve evenementen. Daar vond de 1 Mei-avond van de TAS plaats. Een paar daarvan intussen de ruimte ingericht en versierd met touw met rood-zwarte vaantjes, een hele verademing na al het oranje. De soep werd klaargemaakt en vervolgens genuttigd, door rond de tien mensen waaronder de inmiddels gearriveerde spreker van de avond.
Toen de avond zelf op gang kwam, was het aantal bezoekers opgelopen tot 25 mensen. De avond zelf omvatte poëzie, muziek en een lezing. Voor de poëzie zorgde Nick Swart, voor de muziek ondergetekende. Hij ik ik wisselden elkaar af, Nick deed in totaal drie van zijn gedichten, levendig, soms min of meer zingend, voorgedragen en ook toegelicht. Ik zong vier liedjes uit de vroege Amerikaanse arbeidersbeweging. Daarna pauze, en vervolgens de spreker van de avond. Dat was Dennis Bos, historicus die werkzaam is aan de universiteit van leiden en gespecialiseerd is in de geschiedenis van arbeiders- en linksradicale beweging. Hij stelde zichzelf voor als iemand die ooit als marxist actief was geweest maar dat losliet om richting anarchisme door te schuiven.
Vervolgens hield hij een prachtig, humoristisch verteld verhaal over waar de eerste mei vandaan kwam – de strijd voor de achturendag, aanvankelijk in de VS en later ook elders; de repressie tegen die strijd in Chicago, met een showproces tegen anarchisten die een bomaanslag tegen politie in de schoenen geschoven kregen en zo tot martelaren van de arbeiders- en anarchistische beweging werden. Daarna schilderde hij de opkomst van 1-mei tradities in hun verschillende vormen in Nederland, met de steeds keuriger sociaaldemocratische aanpak, en de strijdbare varianten van anarchisten en stalinisten. Ik ga het verhaal niet samenvatten hier, maar zowel de lezing als de gedachtenwisseling naderhand verveelden geen moment en waren leerzaam.
Het bleef vervolgens nog vrij lang gezellig in Kunstmaan. Zo gezellig dat dichter en muzikant niet meer in actie kwamen, zoals volgens het programma min of meer de bedoeling was: het sloot niet meer aan bij het gebeuren, en juist het onderling contacten leggen is een functie van avonden als deze. Ook op dat punt was de avond nuttig, en prettig.
Natuurlijk zijn ruim dertig mensen geen groot aantal, voor een viering die in andere steden en landen duizenden en honderdduizenden op de been heeft gebracht. Het is anders dan – ik noem maar wat – de zoveelste landelijke staking en grote demonstratie waarmee arbeiders in Griekenland de 1 mei onderstreepten. Maar hoeveel andere steden in Nederland kenden als 1 mei gebeuren afgelopen dag én een actie op straat, én een openbare bijeenkomst met geschiedenis, politiek en culturele activiteit, beiden uit de radicale hoek? Dit is voor Tilburg zelf ook een stapje vooruit, want vorig jaar was er niets georganiseerd uit de radicalere hoek, en het jaar erover alleen een avond van het TAS.
Er is geen reden om enorm hoog van de toren te blazen vanuit het Tilburgse: het blijft kleinschalig gerommel in de marge. Maar ik zie ook geen enkele reden om neer te kijken op wat we afgelopen dag hebben gedaan. Ik zie geen enkele reden om zoiets – een actie op p straat én een bijeenkomst later op de dag – volgend jaar niet te herhalen. En ik zie geen enkele reden waarom soortgelijke activiteiten volgend jaar niet in veel meer steden door kleine groepjes enthousiastelingen van de grond getrokken zouden kunnen worden.
____
Ik heb de volgende liedjes gezongen:
- Which Side Are You On – Florence Reece
- Dump the Bosses Off You Back – Anne Feeney
- Aginst th’ Law – Woody Guthry / Billy Braggs
- Joe Hill – Alfred Hayes/Earl Robinson
Peter Storm
Dit is vrijwel ongewijzigd overgenomen van het weblog Ravotr.nl. Daar verscheen ook onderstaande reactie van Dennis Bos:
Zelden was kleinschalig gerommel in de marge zo’n welkome troost als op deze Eerste Mei, na die ellendige vertoning van de dag ervoor. Met een tevreden grijns op de kaken is de spreker huiswaarts getrokken.
De Tilburgse Anarcho Sociëteit wordt bedankt!